Isaac O. Opole, MD, PhD, se yon doktè sètifye ki espesyalize nan medsin jeryatrik. Li pratike pandan plis pase 15 ane nan Sant Medikal Inivèsite Kansas kote li se yon pwofesè tou.
Gastrostomi andoskopik perkutan se yon pwosedi kote yo mete yon tib alimantasyon fleksib (yo rele yon tib PEG) nan miray vant lan pou rive nan vant lan. Pou pasyan ki pa ka vale manje poukont yo, tib PEG yo pèmèt eleman nitritif, likid ak medikaman yo ale dirèkteman nan vant lan, sa elimine nesesite pou pase nan bouch la ak nan èzofaj la pou vale.
Tib alimantasyon yo itil pou moun ki pa kapab manje poukont yo akòz yon maladi grav oswa yon operasyon men ki gen yon chans rezonab pou yo geri. Yo ede tou moun ki pa kapab vale tanporèman oswa pèmanan men ki ap fonksyone nòmalman oswa prèske nòmalman.
Nan ka sa a, yon tib pou bay manje ka sèl fason pou bay nitrisyon ak/oswa medikaman ki nesesè anpil la. Sa rele nitrisyon enteral.
Anvan ou fè yon gastrostomi, founisè swen sante ou a ap bezwen konnen si ou gen nenpòt pwoblèm sante kwonik (tankou tansyon wo) oswa alèji epi medikaman w ap pran yo. Ou ka bezwen sispann sèten medikaman, tankou medikaman pou fluidifye san oswa medikaman anti-enflamatwa ki pa esteroyid (AINS), jiskaske operasyon an fini pou minimize risk senyen an.
Ou p ap kapab ni manje ni bwè pandan uit èdtan anvan pwosedi a, epi ou dwe fè aranjman pou yon moun vin chèche w epi kondui w lakay ou.
Si yon moun pa ka manje epi li pa gen opsyon pou l sèvi ak yon tib pou bay manje, li ka ba li likid, kalori ak eleman nitritif li bezwen pou l siviv pa venn. Souvan, pi bon fason pou moun jwenn eleman nitritif kò yo bezwen pou yo fonksyone byen se lè yo mete kalori ak eleman nitritif nan vant lan oswa nan trip yo, kidonk tib pou bay manje bay pi bon eleman nitritif pase likid IV.
Anvan pwosedi plasman PEG a, w ap resevwa sedasyon entravenèz ak anestezi lokal alantou sit ensizyon an. Ou ka resevwa tou antibyotik entravenèz pou anpeche enfeksyon.
Apre sa, founisè swen sante a pral mete yon tib fleksib ki emèt limyè yo rele yon andoskop nan gòj ou pou ede gide tib la nan miray vant lan. Yo fè yon ti ensizyon pou mete yon disk andedan ak deyò ouvèti ki nan vant lan; ouvèti sa a rele yon stoma. Pòsyon tib la deyò kò a gen 6 a 12 pous longè.
Apre operasyon an, chirijyen ou a ap mete yon pansman sou sit ensizyon an. Ou ka santi yon ti doulè nan zòn ensizyon an apre operasyon an, oswa kranp ak malèz akòz gaz. Kapab gen kèk flit likid tou nan zòn ensizyon an. Efè segondè sa yo ta dwe diminye nan 24 a 48 èdtan. Anjeneral, ou ka retire pansman an apre yon jou oswa de.
Abitye ak tib pou bay manje a pran tan. Si ou bezwen yon tib paske ou pa ka vale, ou p ap ka manje ni bwè nan bouch ou. (Nan ka ki ra, moun ki gen tib PEG ka toujou manje nan bouch.) Pwodui ki fèt pou bay manje nan tib bay tout eleman nitritif ou bezwen yo.
Lè w pa ap itilize l, ou ka kole tib la sou vant ou ak tep medikal. Yon bouchon oswa yon bouchon nan pwent tib la anpeche nenpòt lèt an poud koule sou rad ou.
Apre zòn ki antoure tib alimantasyon w lan fin geri, w ap rankontre ak yon dyetisyen oswa yon nitrisyonis ki pral montre w kouman pou w itilize tib PEG a epi kòmanse nitrisyon enteral la. Men etap ou pral swiv lè w ap itilize tib PEG yo:
Nan kèk ka, li ka difisil pou detèmine si bay yon moun yon tib se bon bagay pou fè epi ki konsiderasyon etik ki genyen. Men kèk egzanp sitiyasyon sa yo:
Si ou menm oswa yon moun ou renmen malad grav epi li pa kapab manje nan bouch, tib PEG yo ka bay kò a chalè ak eleman nitritif pou l geri epi devlope tanporèman oswa menm pou tout tan.
Ou ka itilize tib PEG yo pandan plizyè mwa oswa plizyè ane. Si sa nesesè, founisè swen sante w la ka retire oswa ranplase tib la fasilman san w pa bezwen itilize sedatif oswa anestezi lè w sèvi ak yon traksyon fèm. Apre yo fin retire tib la, ouvèti ki nan vant ou a fèmen byen vit (kidonk si l soti aksidantèlman, ou ta dwe rele founisè swen sante w la touswit).
Si alimantasyon pa tib amelyore kalite lavi (QoL) la depann de rezon ki fè yo bay pasyan an tib la ak kondisyon pasyan an. Yon etid an 2016 te egzamine 100 pasyan ki te resevwa alimantasyon pa tib. Apre twa mwa, yo te fè entèvyou ak pasyan yo ak/oswa moun k ap pran swen yo. Otè yo te konkli ke byenke tib yo pa t amelyore kalite lavi pasyan yo, yo pa t deteryore.
Tib la ap gen yon mak ki montre ki kote li ta dwe aliyen ak ouvèti ki nan miray vant lan. Sa ka ede w konfime ke tib la nan bon pozisyon an.
Ou ka netwaye tib PEG a lè w vide dlo tyèd nan tib la ak yon sereng anvan ak apre w fin bay tibebe a manje oswa resevwa medikaman, epi netwaye pwent yo ak ti sèvyèt dezenfektan.
Premyèman, eseye rense tib la jan ou abitye fè anvan ak apre ou fin bay manje. Si tib la pa rense oswa si fòmil manje a twò epè, li ka bouche. Rele founisè swen sante ou si ou pa ka retire tib la. Pa janm sèvi ak fil oswa nenpòt lòt bagay pou eseye debouche tib la.
Abòne ak bilten konsèy sante chak jou nou an epi resevwa konsèy chak jou pou ede w viv yon lavi ki pi an sante.
Sosyete Ameriken pou Andoskopi Gastwoentestinal. Aprann plis sou gastrostomi andoskopik perkutan (PEG).
Ojo O, Keaveney E, Wang XH, Feng P. Efè alimantasyon pa tib enteral sou kalite lavi ki gen rapò ak sante nan pasyan yo: yon revizyon sistematik.nutrients.2019;11(5).doi: 10.3390/nu11051046
Metheny NA, Hinyard LJ, Mohammed KA. Ensidans sinizit ki asosye avèk trache ak tib nazogastrik: baz done NIS la. Am J Crit Care. 2018;27(1):24-31. doi:10.4037/ajcc2018978
Yoon EWT, Yoneda K, Nakamura S, Nishihara K. Gastrojejunostomi andoskopik perkutan (PEG-J): yon analiz retrospektiv sou itilite li nan kenbe nitrisyon enteral apre yon alimantasyon gastrik ki pa reyisi.BMJ Open Gastroenterology.2016;3(1):e000098corr1.doi: 10.1136/bmjgast-2016-000098
Kurien M, Andrews RE, Tattersall R, et al. Gastrostomi konsève men li pa amelyore kalite lavi pasyan yo ak moun kap bay swen yo. Clinical Gastroenterology and Hepatology. 2017 Jul;15(7):1047-1054.doi:10.1016/j.cgh.2016.10.032
Dat piblikasyon: 28 jen 2022